به گزارش دیده بان، علی عبدالحسنی در یادداشتی نوشت: جنگها گران هستند، این جملهای است که نمیدانم کی و کجا و پس از چه جنگی سر زبانها افتاده اما به قطع میدانم که برای ساکنان فلسطین اشغالی، ملموستر و قابلدرکتر از دیگران است. یک سال از عملیات 7 اکتبر و آغاز نسلکشی اسرائیل میگذرد و حالا که دست کوتاه آنها به سمت بلندیهای جولان و لبنان نیز دراز شده، احتمالا این جمله برای ساکنان دائمالهراس فلسطین اشغالی ملموستر از قبل خواهد بود.
اقتصاد لبنان که تعریفی ندارد و غزه نیز سالهاست به واسطه اسرائیل در وضعیت بیدولتی و بیاقتصادی قرار گرفته است، پس به همین دلیل این جنگ و اتفاقا فرسایشی شدن آن تیری به اقتصاد اسرائیل خواهد نشاند. شاید اگر با عینک «اقتصاد سیاسی» رخدادهای اخیر را رصد کنیم، احتمالا دلیل بیمحاباتر شدن اسرائیل و عجله آنها برای تعمیق و تشدید جنگ چیزی جز «زمان کم» این رژیم نباشد. هزینههای بسیار زیاد جنگ برای اسرائیل که بر اساس اعلام وزارت دارایی آن در یک سال اخیر بیش از 67 میلیارد دلار برآورد شده، همچنین احتمال شکسته شدن تابآوری اقتصاد این رژیم باعث شده آنها بخواهند در زمان کمتر و با عجله زیادتر جنگ کنند. طبیعی است که رسانههای دنیا در سانسور و پروموت کردن اخبار همسو با اسرائیل باشند اما نکته جالب این است که در هیچ رسانه یا مجله معروف دنیا اثری از وضعیت اقتصاد اسرائیل پس از جنگ نمیبینید. لذا مجبور بودهایم برای نوشتن این یادداشت، اطلاعاتی را درباره اقتصاد اسرائیل به صورت پراکنده از مراکز مختلف مانند بانک جهانی، الجزیره و ... جمعآوری کنیم. علیالقاعده پیام مشترک گزارشهای مذکور اقتصاد بحرانزده اسرائیل و کاهش روزافزون تابآوری اقتصاد آن است.
اولین و مهمترین نکته در هزینههای جنگ و نسلکشی اسرائیل به چشم میآید. وزارت دارایی رژیم صهیونیستی هزینه تامین مالی مربوط به جنگ را در 8 ماه ابتدای سال 2024 (تا پایان آگوست) 26 میلیارد دلار اعلام کرده و از سوی دیگر بانک مرکزی آن رژیم هزینههای جنگ در سال 2025 را حدود 67 میلیارد دلار برآورد کرده است. جالب است که بانک مرکزی این رژیم در تحلیل و برآورد خود صراحتا اینگونه اعتراف کرده است: «با توجه به اینکه در غزه هیچ نشانهای از تسلیم شدن وجود ندارد و از طرفی جنگ با حزبالله در حال تشدید است، هزینههای تامین مالی جنگ روز به روز افزایش خواهد یافت و سال 2025 ، 67 میلیارد دلار خواهد شد». برای درک بزرگی هزینههای جنگ در اسرائیل باید بدانیم تولید ناخالص داخلی این رژیم بر اساس اعلام بانک جهانی برابر 509 میلیارد دلار بوده و هزینههای نسلکشی در غزه در سال 2024 تقریبا 6 درصد کل اقتصاد اسرائیل را تشکیل میدهد.
الجزیره در گزارشی درباره اقتصاد اسرائیل با احتیاط فراوان اینگونه تحلیل میکند: «هزینههای جنگ بالا رفته و حماس و حزبالله قصدی برای تسلیم ندارند. از همین رو اسرائیل سوای تصمیمات جنگی با تصمیمات بسیار سخت اقتصادی روبهرو خواهد بود که ممکن است رکود در اقتصاد آن را گستردهتر کند. دولت اسرائیل باید برای مدیریت هزینههای جنگ بیشتر از قبل بدهکار شود و این یعنی رکود در اسرائیل ادامه خواهد داشت». بر اساس دادههای بانک جهانی، نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی در اقتصاد رژیم صهیونیستی در سال 2023 حدود 50 درصد بوده که سال 2024 با رشد بسیار زیاد به 67 درصد رسیده است. بنابراین هزینههای جنگ برای اقتصاد اسرائیل بیش از اقتصاد غزه و لبنان بوده که سالهاست به دلایل مختلف با اقتصاد فروپاشیده روبهرو هستند.
رژیم صهیونیستی برای تامین این هزینهها چارهای جز استقراضخارجی و داخلی ندارد که همین موضوع قطعا رکود و نااطمینانی موجود در اقتصاد این رژیم را بیشتر از قبل خواهد کرد. این در حالی است که تنها در سال جاری 14 میلیارد دلار برای هزینههای جنگ از طرف آمریکا به صهیونیستها کمک شده و این عدد سال آینده بر اساس اعلام مقامات آمریکایی بسیار کمتر خواهد شد. پس امیدواری اسرائیل برای تامین مالی از آمریکا نیز کمرنگتر از قبل شده و به همین دلیل این رژیم عجله بیشتری در جنگهای این روزهای اخیر خود به خرج میدهد. یکی از راههای تامین مالی جنگ در رژیم صهیونیستی فروش اوراق قرضه توسط دولت این رژیم است. فروش اوراق به افراد خارجی و داخلی یک رویه مرسوم برای تامین مالی در دولتهاست اما نکته جالب آن درباره اسرائیل ترکیب شرکتها و نهادهایی است که از این دولت اوراق قرضه خریداری کردهاند. عمده اوراق قرضه دولت اسرائیل را شرکتهای آمریکایی و برخی شرکتها و دولتهای اروپایی میخرند تا این گونه به این رژیم و کودککشی آن کمک کنند.
حالا جالب است که اعداد و ارقام از ترس سرمایهگذاریهای غیراسرائیلی یا غیرمقیم حکایت دارد، به طوری که سهم خارجیها یا غیرمقیمها در خریداری اوراق قرضه دولت اسرائیل از 30 درصد کل اوراق به 15 درصد کاهش یافته و این موضوع یعنی اولا خارجیها عقبنشینی کردهاند و ثانیا دلیل این عقبنشینی احتمالا پیشبینی تعمیق رکود در اقتصاد رژیم است. وضعیت بسیار نامناسب اقتصاد اسرائیل و رکودی شدن اقتصادی که تا 2 سال گذشته بسیار پررونق و حتی صعودی بوده باعث شده تصویر کارشناسان از آینده اقتصاد این رژیم و حتی جنگی که در آن درگیر است، مثبت نباشد. هزینههای تامین مالی جنگ برای ارتشی که 360 هزار نیروی جدید به خود اضافه کرده و برای گنبد آهنینی که هر شب در حال کار کردن است بسیار سنگین است که به خوبی نشان میدهد نتانیاهو و رژیمش توان ادامه جنگ را در طولانیمدت ندارند و بالاخره با عقبنشینی شکست را خواهند پذیرفت.
منبع: وطن امروز