«ناتالی توچی»، مشاور ارشد «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مصاحبه با راشاتودی تهدید ایران برای کاهش تعهدات خود ذیل توافق هستهای برجام را «منصفانه» توصیف کرد.
توچی در پاسخ به سوال مجری برنامه، مبنی بر اینکه آیا تهدیدهای ایران درباره خروج از برجام آخرین هشدارها به اتحادیه اروپا برای پایبندی به تعهداتش است، گفت: «اگر خودم جای ایرانیها قرار دهم، یعنی اگر من یکی از افراد تصمیمگیر در ایران بودم احتمالاً همین تهدیدها را میکردم، درست هم هست. »
وی اضافه کرد: «منظورم این است که روشن است که اگر یکی از طرفهای یک قرارداد به تمام تعهداتش پایبند بماند-یعنی ایران- منصفانه است که به طرفهای دیگر بگوید مراقب باشید، وگرنه از توافق خارج میشوم.»
«بهروز کمالوندی»، سخنگوی سازمان انرژی اتمی امروز دوشنبه (۲۷ خرداد) در نشستی خبری در محل تاسیسات آب سنگین اراک (خنداب) تصریح کرد که با شتاب گرفتن روند تولید اورانیوم غنیشده ۳.۶۷ درصد، ذخایر اورانیوم غنیشده کشور نهایتا تا ششم تیر از سقف 300 کیلو عبور خواهد کرد.
سخنان آقای کمالوندی در راستای بیانیهای است که شورای عالی امنیت ملی ایران ۱۸ اردیبهشتماه صادر و در آن اعلام کرد قصد دارد «در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران، و در اعمال حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام» برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف کند.
جمهوری اسلامی در این بیانیه که در اولین سالگرد خروج آمریکا از توافق هستهای صادر شده به کشورهای باقیمانده در برجام ۶۰ روز فرصت داده برای اجرای تعهدات خود به ویژه در حوزههای بانکی و نفتی اقدام کنند.
توچی در ادامه مصاحبه با «راشاتودی» با اشاره به موعد برگزاری انتخابات ریاستجمهوری آمریکا گفت اینکه ایران بخواهد قبل از سال ۲۰۲۰ از توافق هستهای برجام خارج شود «غیرعقلانی» است.
وی گفت: «حالا که این را گفتم بگویم که به نظرم کاملاً غیرعقلانی است که ایران قبل از ۲۰۲۰ از برجام خارج شود، به این دلیل ساده که یک سال و چند ماه دیگر ممکن است تغییراتی در ایالات متحده رخ دهد.»
اشاره توچی به وعدههای برخی نامزدهای دموکرات برای بازگشت به توافق هستهای برجام در صورت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا است.
مشاور موگرینی در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه ممکن است تغییر مدنظر او در آمریکا رخ ندهد تصریح کرد: «بله، ممکن هم هست که چنین تغییری رخ ندهد، اگر اینطور نشد، من هم اگر جای ایران باشم، احتمالاً داخل برجام نمیماندم، چون همانطوری که گفتم یک قرارداد اجتماعی تنها در صورتی پابرجا میماند که دو طرف به آن متعهد باشند.»
توچی درباره اینکه آیا انتظاراتی که ایران در خصوص اجرای برجام مطرح میکند «مشروع» هستند گفت: «کاملاً»
وی سپس درباره اینکه آیا تهدیدهای ایران میتواند اروپا را به انجام اقدامات لازم برای برخوردار کردن ایران از عواید این توافق وادار کند، گفت: «اقداماتی انجام شدهاند، اما نکته اینجا است که ما داریم درباره چیزی صحبت میکنیم که هم به لحاظ فنی و هم به لحاظ سیاسی بسیار پیچیده است»
مشاور موگرینی در ادامه ضمن اشاره به راهاندازی کانالی برای تسهیل تجارت میان ایران و اروپا، موسوم به «اینستکس»، گفت که مسئله حفظ برجام، صرفاً مسئلهای مربوط به اتحادیه اروپا نیست. او سپس به تحریمهای ثانویه آمریکا اشاره کرد و روسیه را نیز متهم کرد انتظارات ایران را آنطور که مورد انتظار تهران بوده، برآورده نکرده است.
مجری «راشاتودی» گفت که روسیه، دستکم با تحریمهای آمریکا علیه ایران همراه نشده، اما شرکتهای اروپایی بعد از اعمال تحریمهای آمریکا مراودات خود با ایران را قطع کردهاند.
توچی در پاسخ گفت: «منظور من هم همین است. مسئله چگونگی ایجاد یک فضای سرمایهگذاری در جهان است که شرکتها را حتی در صورت اعمال تحریمهای فراسرزمینی آمریکا به انجام سرمایهگذاری ترغیب میکند.»
وی در ادامه اضافه کرد: «البته، دولتها نمیتوانند سلاح روی سر شرکتها بگذارند و آنها را مجبور به انجام این کار (سرمایهگذاری در کشورهای تحت تحریم آمریکا) کنند، اما کاری که ما تلاش میکنیم انجام دهیم ایجاد یک فضای سرمایهگذاری و تجارت بینالمللی است که به شرکتها اجازه میدهد بدون مواجه شدن با تنبیههای غیرمنصفانه، وارد این سرمایهگذاریها شوند»