به گزارش دیده بان، در چند ماه گذشته رسانه های بین المللی از آمادگی مقامات ترکیه برای رفع تنش ها با دولت دمشق خبر داده اند و حتی اعلام کردند که "رجب طیب اردوغان" برای دیدار با همتای سوری خود اعلام آمادگی کرده است.
اردوغان چندی پیش و در پایان مشارکت خود در نشست سران " شورای سیاسی اروپا " در پراگ (پایتخت چک)، طی یک نشست مطبوعاتی آمادگی خود را برای دیدار با "بشار اسد" رئیس جمهور سوریه اعلام کرد، موضوعی که همان زمان کارشناسان مسایل منطقه در واکنش به این خبر اعلام کردند که اگر آنکارا واقعا در تصمیم خود صادق باشد، می تواند اقدام خوبی باشد و به بحران بیش از یک دهه ای سوریه خاتمه دهد.
رئیس جمهور ترکیه همان زمان تصریح کرد که "اگر زمان مناسب دیدارش با بشار اسد رئیس جمهور سوریه، برسد، (این دیدار) امکان پذیر است. " وی در عین حال گفت که هم اکنون عملا گفت وگوها در سطح پایین تری میان دو طرف جریان دارد.
این اظهار نظر اردوغان پس از آن بیان شد که قبل از آن روزنامه حریت ترکیه از اعلام تمایل اردوغان برای دیدار با اسد در صورت شرکت در اجلاس سران شانگهای خبر داده بود.
بنابر اخبار منتشره، تاکنون چند دیدار میان مقامات امنیتی ترکیه و سوریه انجام شده تا زمینه ساز دیدار مقامات سیاسی دو طرف باشد.
خبرگزاری رویترز در تاریخ ۲۴ شهریور گذشته به نقل از چهار منبع که نام شان را ذکر نکرد، گزارش داده بود که «هاکان ویدان» رئیس سازمان اطلاعات ملی ترکیه و «علی مملوک» رئیس سازمان اطلاعات سوریه یک هفته قبل از این تاریخ در دمشق دیدار کردند.
پیش تر نیز خبرگزاری اسپوتنیک روسیه به نقل از منابعی گزارش داده بود که رئیس دستگاه اطلاعات ترکیه و رئیس دفتر امنیت ملی سوریه زیر نظر روسیه در مسکو با یکدیگر دیدار کردهاند؛ امری که منابع ترکیهای آن را طبیعی و در راستای امکان ترمیم روابط دو طرف توصیف کرده بودند.
به رغم این که در چند ماه گذشته مقامات آنکارا اعلام کرده بودند که قصد دارند عادی سازی روابط با دولت سوریه را در دستور کار قرار دهند، اما حالا خبر رسیده که وزارت دفاع ترکیه، به شکل جدی در حال سازماندهی مجدد مخالفین دولت بشار اسد است.
بنا بر اخبار منتشره، یک هیات سیاسی – امنیتی از سوی دولت ترکیه، به دیدار مخالفین اسد در جنوب ترکیه رفته است. این سفر، ابعاد حساس و مهمی دارد و نشان می دهد که مرزی برای ماجراجویی های دولت ترکیه در معادلات سوریه وجود ندارد.
به رغم ادعاهای دولت آنکارا برای رفع سوء تفاهم با دمشق، اما آن گونه که رسانه های اعلام کرده اند، دولت ترکیه، هنوز هم سودای براندازی دولت اسد و لطمه زدن به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی همسایه جنوبی خود را در سر دارد.
بنابر گزارش های منتشره، وزارت دفاع ترکیه، به شکل جدی در حال تسلیح و سازماندهی مجدد مخالفین دولت سوریه می باشد و در نشست چند ساعته بین هیات اعزامی از سوی دولت ترکیه و هیات معارضین سوری، بر تداوم حمایت آنکارا از تروریست های مستقر در شمال غرب سوریه (استان ادلب و شمال حلب) تاکید شده است.
روز جمعه، هیاتی مرکب از مقامات وزارت دفاع، ارتش و سرویس اطلاعاتی میت ترکیه در قرارگاه اصلی معارضین سوری در "غازی عنتب"، با فرماندهان گروه مسلح موسوم به ارتش ملی سوریه دیدار کرد. در این دیدار طولانی، چند موضوع مهم مورد بحث و بررسی قرار گرفته و فضای جلسه به گونه ای بوده که نشان داده مواضع آنکارا در مورد عادی سازی رابطه با دولت بشار اسد غیر واقعی است و ترکیه همان روال ۱۱ ساله گذشته حمایت از تروریست ها را ادامه می دهد.
در یکسال گذشته بارها ترکیه از قصد خود برای ایجاد شهرک هایی در مناطق اشغالی شمال سوریه برای اسکان آوارگان سوری خبر داده است، اقدامی که با واکنش دمشق و برخی کشورهای منطقه روبه رو شده است؛ طرحی که ناقض حاکمیت سوریه و مخاطرات امنیتی برای کل منطقه ارزیابی میشود. دولت ترکیه پیش از این اعلام کرده بود که قصد دارد یک میلیون آواره سوری را در شهرک های سیزده گانهای جای دهد که در شمال سوریه احداث میکند.
این شهرکها قرار است بدون اجازه و اطلاع دولت قانونی سوریه توسط ترکیه ساخته شود.
کارشناسان مسایل منطقه معتقدند که اگر آنکارا واقعا در ادعاهای خود درخصوص برقراری رابطه با دمشق جدی است باید سیاست های خود را همانگونه که درخصوص عربستان و امارات تغییر داد و با آنها آشتی کرد و سطح روابط خود با آنها را ارتقا داد، با دولت دمشق نیز این کار را بکند، نه این که هر روز مساله جدیدی در خصوص سوریه راه بیندازد.
نکته مهم این که به رغم ادعای چندین باره مقامات آنکارا برای رفع اختلافات با دمشق، مقامات سوریه از ابتدا هم نسبت به ادعاهای مقامات ترکیه خوش بین نبوده اند، از این رو دمشق برای برقراری رابطه با آنکارا، برای ترک ها شروطی تعیین کرده که در صورت انجام آنها، احتمال دارد پس از بیش از ۱۱ سال قطع رابطه همه جانبه میان ترکیه – سوریه این رابطه دوباره از سر گرفته شود.
مقامات دمشق خواهان تعیین جدولی زمانی برای عقب نشینی نظامیان ترکیه از سوریه (استان ادلب و شمال حلب)، جمع شدن بساط ائتلاف موسوم به معارضان سوریه در ترکیه، احترام به حق حاکمیت سوریه، توقف حمایت از گروهک جدایی طلب و کنترل دگر باره سوریه بر گذرگاه مرزی "باب الهوی" واقع در مرز استان ادلب سوریه با ترکیه و نیز کنترل دوباره دمشق بر منطقه ادلبِ تحت کنترل گروههای تروریستی مورد حمایت آنکارا به همراه بازگشایی جاده مهم "ام ۴" شده است که دریای مدیترانه را به منطقه مرزی عراق مرتبط میکند.
شروطی که در صورت رعایت آنها می توان به برقراری رابطه میان آنکارا – دمشق خوش بین بود وگرنه، روند کنونی اختلافات میان ترکیه – سوریه ادامه خواهد داشت.
منبع:ایرنا