آقای یوجانگ هیان سفیر جدید کره جنوبی یک سال است که در تهران مستقر شده است. وی مشکلات ناشی از تحریم‌های آمریکا در روابط تهران-سئول را کتمان نمی‌کند در عین حال امیدوار است روابط خوب دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری کره فقط به روابط اقتصادی منحصر نباشد.
متن فوق مصاحبه خبرگزاری تسنیم با سفیرکره جنوبی است:
سئوال: یکی از مسائل مهم بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال دوباره تحریم‌ها، موضوع ادامه معافیت‌های برای واردات نفت ایران و امکان انجام تجارت بین دو کشور ایران و کره جنوبی بود، چشم‌انداز این روند را چگونه می‌بینید؟
سفیر کره: دو کشورمان دوستان نزدیک هم هستند. اخیراً به‌خاطر خروج یکجانبه آمریکا از برجام و اعمال دوباره تحریم‌ها علیه ایران مشکلاتی برای کشورهایمان به‌وجود آمده است. تجارت با ایران و واردات میعانات گازی اهمیت بالایی برای تجار کره‌ای دارد. شرکت‌های بزرگی مانند سامسونگ، ال‌جی و اس‌کی شعبه‌های بزرگی در ایران دارند و در حال حاضر در شرایط سختی به‌سر می‌برند.
با وجود اینکه اوضاع تجارت بین دو کشور مساعد نیست، اما وقتی رئیس جمهور روحانی را دیدم، صحبت از این شد که این تحریم‌ها برای مدت کوتاهی خواهند بود و سیاست‌های بعضی کشورها نمی‌تواند موجب توقف دوستی ایران و کره شود. ما راه‌حل یا مسیری را پیدا خواهیم کرد تا بتوانیم تجارت و دوستی خود را با وجود این شرایط سخت ادامه دهیم. نه‌تنها در زمینه اقتصاد، بلکه ارتباط مردم با مردم و ارتباط فرهنگی و رونق توریسم ادامه پیدا خواهند داشت و برای تحقق این اهداف، سفارت من تمام تلاش خود را خواهد کرد.
سئوال: پس از خروج آمریکا از برجام، کره جنوبی واردات نفت ایران را متوقف کرد. با توجه به اهمیت تجارت بین دو کشور، شما آینده تبادلات اقتصادی بین ایران و کره را چگونه می‌بینید؟
سفیر کره: اعلام قطع معافیت برای هشت کشور از سوی آمریکا، به‌خلاف تصورات ما به‌صورت ناگهانی انجام شد در حالی که تصور ما این بود که این عمل به‌صورت تدریجی انجام خواهد شد تا بتوانیم زمان کافی برای انجام تغییرات و تنظیمات برای تطبیق صنایع پتروشیمی‌مان داشته باشیم. پالایشگاه‌های ما برای پالایش میعانات گازی ایران طراحی شده‌اند و اگر بخواهیم از جای دیگری واردات انجام دهیم، می‌بایست در تجهیزات خود نیز تغییر اعمال کنیم که زمانبر و پرهزینه است، به همین منظور از آمریکا خواستار تمدید معافیت‌ها بودیم.
اگر بخواهیم از جای دیگری واردات انجام دهیم می‌بایست در تجهیزات خود نیز تغییر اعمال کنیم که زمانبر و پرهزینه است
شرایط سختی پدید آمده و ما به‌دنبال ادامه تجارت با ایران از طریق سپرده‌های ایران در بانک‌های کره‌ای هستیم اما جواب روشنی در این زمینه از سوی آمریکا دریافت نکردیم. آنها به‌روی صفر کردن واردات و عدم تجارت با ایران تأکید دارند.
ما کاملاً دشواری‌های پیشِ‌روی شرکت‌های کره‌ای را برایشان شرح دادیم. حجم بالای تجارت شرکت‌های کره‌ای با آمریکا، آنها را در شرایط سختی قرار داده است، در عین حال که به بازار بااهمیت ایران نیاز دارند، نمی‌توانند به سیاست‌های آمریکا بی‌اعتنا باشند.
سئوال: آیا این موضوع شامل شرکت‌های بزرگ است؟
سفیر کره: این شرایط فقط مخصوص شرکت‌های بزرگ نیست، شرکت‌های متوسط و کوچک نیز از این موضوع مستثنی نیستند. دولت کره تأکید زیادی بر حمایت از شرکت‌های متوسط و کوچک دارد تا آنها بتوانند به تجارت با ایران ادامه دهند که خود امری دشوار است به این علت که تحریم‌های آمریکا عملیات بانکی را نیز شامل می‌شود.
در حال حاضر تمرکز اصلی ما به‌روی کالاهایی است که در لیست تحریم‌ها قرار ندارند از قبیل کالاهایی که برای اعمال بشردوستانه و در زمره مایحتاج روزانه مردم قرار می‌گیرند.
در راستای اهداف بشردوستانه‌مان تا به حال به ایرانیانی که در شرایط سختی به‌علت کمبود غذا و دارو قرار داشتند کمک کرده‌ایم. پیشرفت‌های خوبی در کره در زمینه داروسازی و وسایل پزشکی حاصل شده است و این ما را قادر به کمک به ایرانیانی می‌کنند که بنا بر شرایط آسیب‌پذیرند.
سئوال:وقتی صحبت از پیدا کردن راهی برای ادامه تجارت می‌کنید، آیا منظورتان این است که این راه را از طریق آمریکا یا به‌صورت جداگانه با ایران انجام می‌دهید؟ آیا به گرفتن معافیت امیدوارید؟
سفیر کره: تحریم‌های آمریکا دارای دسته‌بندی هستند و ما در درجه اول به غیرتحریمی‌ها توجه داریم اما به مذاکرات برای دریافت معافیت ادامه می‌دهیم تا شاید راهی پیدا کنیم.
به مذاکرات برای دریافت معافیت ادامه می‌دهیم تا شاید راهی پیدا کنیم
سئوال: وقتی صحبت از کالاهای غیرتحریمی می‌کنید، به‌نظر منظورتان بارتر یا همان روش کالا در برابر نفت است، نه پرداخت از طریق بانک.
سفیر کره: جزئیات زیادی در این موضوع وجود دارد، اما آنچه می‌توانم بگویم این است که ما اساساً در حال حاضر می‌توانیم با تمرکز به‌روی آیتم‌های غیرتحریمی با ایران تجارت کنیم که آن هم مستلزم حل شدن مسائل بانکی است و ما قصد داریم از طریق مذاکره با آمریکا این موضوع را حل کنیم. متأسفانه آمریکا از دادن جواب درست امتناع می‌ورزد و موضوع را به نهادهای مختلف ارجاع می‌دهد.
سئوال:آیا در حال حاضر نیز با آمریکایی‌ها در خصوص مسئله معافیت‌ها در تماسید؟
سفیر کره: ما به ارتباط خود ادامه می‌دهیم. سفارت ما در آمریکا تقریباً به‌صورت روزانه ملاقات‌هایی را در این خصوص انجام می‌دهد. قبلاً دیپلماسی کره متمرکز به‌روی قدرت‌های بزرگ شامل آمریکا، چین، روسیه و ژاپن بود، اما دولت فعلی کره سیاست متنوع‌سازی دیپلماسی را پیش گرفته و بازیگران اصلی مناطق مختلف را شامل می‌شود مانند کشورهای آسه‌آن در جنوب شرقی آسیا، هند در جنوب آسیا، ایران در خاورمیانه و استرالیا در اقیانوس آرام. ارتباط قوی با این کشورها برای ما اهمیت دارد و در راستای منافع ملی ماست.
سئوال: گفتید که مسئولین کره‌ای در نظر داشتند که به‌صورت تدریجی جایگزینی برای نفت ایران با کیفیت خوب پیدا کنند، سؤال این است که؛ آیا پیشنهادی از سوی آمریکا برای جایگزین کردن نفت ایران دریافت کرده‌اید؟
سفیر کره: موضع ما این است؛ میعانات گازی ایران بهترین کیفیت را در دنیا دارد و ایران صادرکننده شماره یک میعانات گازی است و همچنین کره واردکننده شماره یک میعانات گازیست. تقریباً 50 درصد واردات میعاناتمان از ایران است که دارای بهترین کیفیت است. واقعیت این است که ما نمی‌توانیم تجهیزات خود را یک‌روزه تغییر دهیم پس نیاز به زمان داریم.
مقداری نفت در انبارهای کره از زمان واردات نفت ایران ذخیره کردیم که مطمئن نیستیم چند ماه یا شاید یک سال برایمان کافی باشد. پس از به اتمام رسیدنش چاره‌ای جز تغییر تجهیزاتمان نداریم.
واقعیت این است که ما نمی‌توانیم تجهیزات خود را یک‌روزه تغییر دهیم پس نیاز به زمان داریم
سئوال: آیا پیشنهادی از آمریکا برای کمک در فرایند جایگزینی داشته‌اید؟ راه‌حل آمریکا برای حل این مسئله چه بوده است؟
سفیر کره: آنها اعلام کرده‌اند که هر کشور خودش می‌بایست مسائلش را حل کند. کره، هند، ترکیه و چین همه همین مشکل را دارند، یا باید مذاکرات با آمریکا را ادامه دهیم، یا راهی دیگر پیدا کنیم.
سئوال: 20 تا 25 درصد تعاملات تجاری ایران با کره مربوط به بازار لوازم خانگی است. شاهدان می‌گویند کارکنان ال‌جی و سامسونگ کشور را ترک کرده‌اند و فعالیتی در ایران ندارند. با این تفاسیر در آینده نزدیک راه‌حلی برای این موضوع ندارید، درست است؟ آیا قرار است تحریم‌ها به همین صورت سر جایشان باشند؟
سفیر کره: هفته قبل با تجار کره‌ای در محل اقامتم دیداری داشتم. پس از اعلام پایان معافیت‌ها، آنها به من گفتند که ادامه تجارت برایشان بسیار مشکل است. آنها درعین‌حال می‌دانند که بازار ایران بسیار مهم است. 40 سال است که در این بازار سرمایه گذاری کرده‌اند و تجارت می‌کنند، حتی در طول جنگ ایران و عراق، بسیاری از شرکت‌های ساخت‌وساز کره‌ای کماکان در ایران فعالیت می‌کردند. با وجود دشواری فراوان، آنها ایران را به‌کلی ترک نخواهند کرد. آنها می‌خواهند اینجا بمانند و تجارت کنند، اما مشکل این است که باید از کره جنس بگیرند، این مستلزم این است که راه‌حلی برای مشکل بیمه کشتی‌های باری پیدا شود.
سئوال: اجازه دهید از موضوع تحریم‌ها فاصله بگیریم و به اوضاع شبه‌جزیره کره بپردازیم. ما تابه‌حال شاهد انجام دو دیدار بین رهبران آمریکا و کره شمالی بوده‌ایم که بی‌نتیجه بوده‌اند، سؤال اینجاست: کره شمالی و جنوبی همسایه یکدیگرند و خیلی از کارشناسان باور دارند که آنها می‌توانند جداگانه بهتر مشکلات خود را حل کنند، چرا دو کره تصمیم نمی‌گیرند که مشکلشان را بدون کمک آمریکا حل کنند؟
سفیر کره: دو طرف در طول دیدار در هانوی ویتنام نتوانستند به توافقی برسند و سندی را امضا کنند. به‌نظرم این نشان‌دهنده این بود که موضع کره شمالی اصلاً مسئله آسانی نیست. راه درازی در پیش است و موانع زیادی نیز پیشِ‌رو. خیلی‌ها بعد از انجام اولین دیدار تعجب کردند و تصور کردند که موضوع به‌آسانی از طریق روش بالا به پایین قابل حل است.
به‌نظرم مسائل خاورمیانه مانند مسئله اسرائیل و فلسطین نیز جزو موارد مشکل هستند، به همان شکل مسئله کره شمالی نیز بسیار پیچیده است. کره و آمریکا دارای انتظارات متفاوتی هستند که بر سر یک میز نشستند. کره شمالی بعد از شکست مذاکرات موشک‌هایی را به آسمان فرستاد و آمریکا نیز نسبت به رفتار کره شمالی هشدار داد، در این میان، ما، یعنی کره جنوبی، در موقعیت دشواری قرار داریم اما به هر حال این اتفاقات را پیشرفت می‌دانیم.
به این فکر کنید که یک سال قبل یا بیش از آن، کره شمالی در حال انجام تست‌های اتمی بود و موشک‌های دوربرد خود را آزمایش می‌کرد، ما نگران وقوع جنگ بودیم، اما رئیس جمهور ما (مون جائه این) تلاش‌های فراوانی برای دیدار با رهبر کره شمالی و تسهیل دیدار او با رئیس جمهور آمریکا کرد. ما تازه در ابتدای راه هستیم، این یک شروع است و ما به زمان زیادی برای انجام مذاکره در خصوص مسائل فراوان نیاز داریم تا بتوانیم اختلافات خود را کم کنیم و به اشتراک نظر برسیم.
سئوال: کره جنوبی اولین میانجی برای حل مسئله شبه‌جزیره بوده اما عدم پیشرفت در مذاکرات منجر به سقوط محبوبیت رئیس جمهور کره به کمتر از 50 درصد شده است، فکر می‌کنید عدم پیشرفت مذاکرات بیشتر به‌خاطر آمریکا بوده است یا کره شمالی؟ کدام کشور بیشتر سنگ‌اندازی می‌کند؟
سفیر کره: ما در کره یک سیستم چندحزبی داریم که شامل دو حزب اصلی می‌شود: محافظه‌کار و پیشرو. در حال حاضر حزب پیشرو قدرت را در دست دارد و رئیس جمهور از اعضای این حزب است. حزب محافظه‌کار بیشتر نگران مسائل امنیتی است و موضع سختی در قبال کره شمالی دارد. در خانه چالش‌های زیادی وجود دارد و احزاب به مخالفت با یکدیگر می‌پردازند و بسیاری از پیشنهادات حزب حاکم با مخالفت روبه‌رو می‌شوند. اما با وجود مخالفت‌ها بیشتر مردم معتقدند که مسئله کره شمالی می‌بایست به‌صورت صلح‌آمیز حل‌وفصل شود نه با جنگ بلکه از طریق مذاکره و اینکه کره شمالی باید عاری از سلاح هسته‌ای شود و شبه‌جزیره نیز خالی از سلاح هسته‌ای شود، این دیدگاه مشترک مردم کره است.
رویکرد کره جنوبی به کره شمالی منطقی است، این را برای تبلیغ نمی‌گویم. من در دانشگاه سیاست خواندم و می‌دانم که این تنها راه است. مسئله کره شمالی پیچیده و زمانبر است. در حال حاضر راه‌حل قابل اجرا، همزیستی مسالمت‌آمیز است. کره شمالی می‌تواند یک عضو قابل اعتماد بین‌المللی باشد و صنعت خود را رونق ببخشد و این به‌نفع شبه‌جزیره است.
سئوال: جدا از جنبه احساسی موضوع، کارشناسان می‌گویند کره جنوبی می‌تواند از کره شمالی به‌عنوان یک بازار قوی استفاده کند و همچنین از دریافت مزد کم کارگرانش بهره ببرد تا به یک قدرت اقتصادی بزرگتر تبدیل شود و رقیبی جدی برای چین و ژاپن باشد.
سفیر کره: به نکته مهمی اشاره کردید، اتحاد شبه‌جزیره کره هم از جنبه بشردوستانه و هم اقتصادی حائز اهمیت است. شبه‌جزیره متحد مقداری از ژاپن کوچکتر خواهد بود که خود آن هم البته اندازه قابل قبول و متعادلی است، این برای کره وضعیت بهتری است، به همین دلیل است که بعضی کشورهای اطراف شبه‌جزیره نسبت به اتحاد دو کره علاقه آن‌چنانی نشان نمی‌دهند. چینی‌ها به این فکر می‌کنند که در یک کره متحد، سربازان آمریکایی می‌توانند به نزدیکی مرزشان بیایند و در مرز روبه‌روی هم قرار گیرند. مسائل و پیچیدگی‌های فراوانی وجود دارند که این موضوع را سخت می‌کند.
سئوال: با توجه به سفر رهبر کره شمالی به چین و روسیه، آیا این امکان را می‌دهید که مذاکرات به همان حالت سابق شش‌جانبه تبدیل شود و نقش کره جنوبی از قبل کمرنگتر شود؟
سفیر کره: گمان نمی‌کنم که سفر اخیر رهبر کره شمالی نشان‌دهنده این موضوع باشد و در عین حال این موضوعی نیست که منحصراً به آمریکا ارتباط داشته باشد بلکه چین، روسیه و شاید ژاپن نیز در آن دخیلند و گفتگوهای شش‌جانبه می‌تواند ابزار خوبی باشد. نشست دوجانبه نیز بسیار اهمیت دارد. رویکرد رئیس جمهور مون به کره شمالی بسیار گرم و دوستانه است و در عین حال ما در حال تجربه کردن بالا و پایین‌هایی در این مسیر هستیم. کلاً اعتقاد دارم کار خوبی در راستای برقراری صلح در شبه‌جزیره در حال صورت گرفتن است.
معتقدم در نهایت بازیگران اصلی شبه‌جزیره دو کره هستند
سئوال: جناب سفیر در خصوص روابط خوب بین دو کره صحبت کردند در حالی که مذاکرات به‌سمتی رفتند که بعضی منابع صحبت از احتمال ورود ژاپن به مذاکرات می‌کنند چون رابطه ترامپ و شینزو آبه نزدیکتر است، نظر شما چیست؟
سفیر کره: اخیراً ژاپن و آمریکا با یکدیگر دیدار کردند و تماس تلفنی داشتند و به بحث در خصوص شبه‌جزیره نیز پرداختند. اساساً قدرت‌های اطراف جزیره نیز درگیر موضوع کره شمالی هستند ولی معتقدم در نهایت بازیگران اصلی شبه‌جزیره دو کره هستند و با هماهنگی با چهار قدرت اطراف شبه‌جزیره می‌توانیم مسئله شبه‌جزیره را به‌صورت صلح‌آمیز حل کنیم.
سئوال: پس نگران وضعیت نیستید؟
سفیر کره: ژاپن حتماً می‌تواند نقشی در این موضوع داشته باشد چون عضو گفتگوهای شش‌جانبه بوده. رابطه ما با ژاپن به‌دلیل مسائل تاریخی آن‌قدرها هم خوب نیست و این شرایط را کمی مشکل کرده است در عین حال ژاپن و کره همسایه هستند و باید با هم همکاری کنیم تا موضوع کره شمالی حل شود.
سئوال: نظرتان در خصوص ایران بعد از گذراندن یک سال در این کشور به‌عنوان سفیر چیست؟
سفیر: یک سال قبل وقتی به ایران آمدم متعجب شدم، ایرانیان را قویتر از آنچه انتظار داشتم یافتم. پیش از آمدنم خوانده بودم که ایران تحت تحریم‌های آمریکاست و زیرساخت‌هایش قدیمی هستند و کافی نیستند، اما وقتی آمدم دیدم که ایران پتانسیل‌های فراوان و منابع متنوعی دارد، وسعت و تنوع سرزمینی از قله‌های سرد توچال تا بندرعباس داغ، مهمتر از این‌ها پتانسیل‌های نرم‌افزاری‌تان است. شما دارای جوانان تحصیلکرده هستید و این قدرت اصلی ایران است. ایرانیان جوان قابلیت رقابت فراوان دارند و آنها آینده درخشان ایران را شکل می‌دهند، این مسئله به سیاست و سیاستمداران و رهبران بستگی دارد. مردم ایران بسیار صمیمی و مهمان‌نوازند و این ناراحت‌کننده است که شرایط بد اقتصادی آنها را تحت فشار قرار داده است. اعتقاد دارم که از این شرایط گذر خواهند کرد و آینده درخشانتری در انتظارشان است.
