به گزارش موسسه راهبردی دیده بان، پس از مطرحشدن مسئله زمینههای نفوذ در کشور توسط مقام معظم رهبری، لازم به نظر میرسد که برخی مؤلفههای مربوط به جاسوسی و نفوذ، جهت آشنایی و تبیین برای فضای عموی جامعه مطرحشده و همچنین در آن بصیرت افزایی را مدنظر قرار داد.
دیدهبان در نظر دارد این مسئله را در قالب کتابشناسیهای امنیتی مربوط به سرویسهای جاسوسی غربی بالاخص آمریکا ارایه دهد.
در این گزارش به قسمت سوم کتاب "جاسوسی و نشر اطلاعات گمراه کننده" نوشتهی «کلیو جیفورد» که در کشور آمریکا منتشر شده است میپردازیم.هر کشور، شرکت و نیروی نظامی دارای اطلاعاتی است که تمایل دارد آن ها را مخفی نگاه دارد. این اطلاعات بسیار اهمیت دارد و تفاوت حفظ یا از دست دادن این اطلاعات تفاوت کامیابی و ناکامی در تجارت یا جنگ است و حتی در مواقع حادتر دولت ممکن است به دلیل از دست دادن اطلاعات سرنگون شود.
در معنای نظامی، اطلاعات به تعداد نیروها، مکان آنها و حرکت نیروها مربوط میشود. در زمینه سیاسی این اطلاعات به برنامههای اتحاد و موارد مهم دیگر مربوط میشود. این کتاب اطلاعات مختلفی را در مورد جنبههای فعالیت اطلاعاتی ارائه کرده است.
کتاب شامل هشت فصل است که تعریف اصطلاحات تخصصی نیز در انتهای آن اورده شده است. فصل اول در واقع همان مقدمه کتاب است و در آن به اهمیت فعالیت اطلاعاتی اشاره شده است.
در عین حال دو مفهوم «جاسوسی» و «ارائه اطلاعات غلط» نیز تعریف شده است. طبق این تعریفی که در کتا آمده جاسوسی عبارت است از به دست آوردن اسرار رقبا یا دشمنان. عمل جاسوسی عمدتاً توسط سازمانهای اطلاعاتی انجام میشود که در همهی کشورها حضور دارند.
ارائه اطلاعات غلط نیز عبارت است از فرایندی که دولت یا سازمان اطلاعاتی به طور عمده اطلاعات غلطی را منتشر میکند تا بر برداشتها و ادراکات دشمنان تأثیر بگذارد.
فصل دوم به نقش و تأثیر جاسوسی اختصاص یافته است. فعالیت جاسوسی کاملاً به طور مخفی انجام میشود چرا که میتواند بر سیاستها و اقدامات دیگر کشورها تأثیر بگذارد.
به عنوان مثال اطلاعات از گسترهای از منابع نظیر جاسوسان، هواپیماها و ماهواره باعث شد تا مقامات اصلی و تصمیم گیرنده آمریکایی و انگلیسی متقاعد شوند که سلاح های کشتار جمعی و شیمیایی در عراق وجود دارد هرچند هیچ گاه دروغ وجود سلاح کشتار جمعی از سوی افکار عمومی پذیرفته نشد.
علی ای حال باید توجه داشت که اطلاعات همیشه قابل اتکا و اطمینان نیست اما در عین حال به شدت تأثیرگذار است. به هر نحو اطلاعات مذکور باعث شد تا آمریکا و انگلیس به عراق حمله کنند و همچنین در اینجا به نقش اف.بی.آی و سازمان سیا نیز اشاره شده است؛ اگر چه باز هم باید تأکید کنیم به نظر خیلی از کارشناسان این دستگاهها از عدم وجود سلاحهای کشتار جمعی در عراق خبر داشتند و آن را دستاویزی برای حمله خود قرار داده بودند. همگان شاهد بودند که این جنگ نتیجهای به جز قتل و کشتار تعداد زیادی زن و کودک بیگناه و برجایی ویرانیهای عمده و عقب ماندگی برای مردم عراق نداشت .
جی. ادگارهوور به مدت 48 سال بر مسند ریاست اف.بی.آی تکیه زده بود. در آن هنگام این سازمان هم مبارزه با جنایات داخلی و هم مقابله با تهدیدات امنیت ملی درون مرزهای آمریکا را بر عهده داشت.
از ویژگیهای کتاب مذکور این است که در هر فصل معمولاً پس از بررسی مفهوم، اطلاعات تاریخی مربوط به اشخاص و وقایع نیز ارائه شده است. در فصل دوم نیز اشارهای کوتاه به بحران موشکی کوبا شده است. از اهداف جاسوسی که یکی از آنها تأثیرگذاری بر دیگر کشورها است نیز سخن به میان آمده و مورد بررسی قرار گرفته است. مبحث جاسوسی صنعتی و هزینههای آن نیز از موضاعات دیگری است که مورد واکاوی قرار گرفته است.