به گزارش دیده بان، ظریف در مقاله‌ای که در روزنامه السفیر لبنان منتشر شد نوشت بحران سوریه پس از تحولات اخیر و پس از دو نشست وین وارد مسیری جدید شده و برای نخستین بار بارقه‌های امید هرچند ضعیف برای پایان یکی از بزرگ‌ترین فاجعه‌های بشری در دوره معاصر در افق پدیدار شده است.
وزیر خارجه ایران برای حل بحران سوریه به 9 نکته زیر اشاره می‌کند:
1) سیاست جمهوری اسلامی ایران از ابتدای بحران سوریه بر سه اصل استوار بوده است؛
الف) احترام به مطالبات و اراده ملت سوریه در تعیین سرنوشت، مدیریت، تعدیل و اصلاح امور مربوط به خود به دست خود؛
ب) مخالفت با مداخلۀ خارجی و تحمیل تمایل‌های بازیگران خارجی بر حکومت و ملتی مستقل؛
ج) مخالفت با استفاده از تروریسم به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهداف سیاسی در درگیری‌های داخلی کشورها؛
2) بر اساس این اصول سه گانه، ایران همواره تاکید کرده است که بحران سوریه راه حل نظامی ندارد و تنها راه خروج از وضعیت موجود، راه حل سیاسی مورد توافق و مبتنی بر گفت‌وگوی سوری – سوری بین دولت و مخالفانی است که ضد تروریسم هستند؛
در این زمینه، باید به توهم بازیگران دربارۀ موفقیت راه حل نظامی از طریق انعقاد معامله‌های نظامی هنگفت پایان داد و آن‌ها باید درک کنند که پرداخت درصد کمی از هزینه‌های سنگین برای خرید سلاح از شرکت‌های غربی با هدف توسعۀ اقتصاد کشورها و جوامع اسلامی می‌تواند به خشک شدن یکی از ریشه‌های اصلی تروریسم و خشونت منجر شود؛
3) طولانی شدن بحران سوریه و اوضاع دردناک و غم‌انگیزی که این کشور اکنون سپری می‌کند در کنار شرایط نامساعد داخلی، محصول مداخلۀ گسترده خارجی و سیاست‌هایی است که به خشونت، افراط‌گرایی و تروریسم به عنوان ابزارهایی برای تسویه حساب با دولت و مردم سوریه تکیه دارد؛
4) کشورهایی که فاقد ساده‌ترین زیر ساخت‌ها و اصول دموکراسی مانند قانون اساسی و انتخابات آزاد هستند، به بهانۀ حمایت از مطالبۀ ملت سوریه برای دستیابی به دموکراسی درصدد تحمیل شروط غیرعملی و غیرقابل پذیرش بر این ملت هستند؛
این روند به طورعملی مانع دستیابی به راه حل سیاسی و ادامه جنگ در طول چهار سال گذشته در سوریه شده و به توسعۀ خشونت و تروریسم در منطقه و جهان منجر شده است. انتظار آن‌ها برای دستیابی به یک پیروزی فوری نظامی تنها موجب گسترش و ادامه بحران در سوریه شده است.
5) ترسیم مسیر برای پایان دادن به بحران سوریه، نیازمند شناخت ریشه‌های بروز و ظهور این بحران و ادامۀ آن است؛ بر این اساس، معتقدیم که هر شکلی از اشکال حل بحران سوریه باید بر اصول زیر استوار باشد:
الف) حل بحران سوریه تنها از طریق اراده و رای ملت سوریه ممکن است و هیچ یک از بازیگران خارجی حق ندارند به نام این ملت سخن بگویند؛ ملت سوریه، ملتی آزاد و مستقل است و به وصی و قیم نیاز ندارد، زیرا زمان قیمومیت بر ملت‌ها گذشته است؛
ب) گام نخست در مسیر حل بحران سوریه، برقراری آتش‌بس فوری و پایان دادن به خون‌ریزی، هماهنگی همه جانبۀ بین‌المللی برای مبارزه با تروریسم و افراط گرایی است و این گام شرایط را برای برداشتن گام‌های موازی بعدی هموار می‌کند؛
ج) بازیگران خارجی به جای تلاش برای مداخله و تحمیل دیکته‌های خود، باید ضمن رویارویی بدون پیش شرط علیه گروه‌های تروریستی تکفیری شناخته شده، به حکومت و مخالفان سوری کمک کنند تا فرآیند گفت‌وگوی سوری–سوری را شروع کنند؛
د) همۀ بازیگران و شرکا در فرآیند پایان دادن به بحران سوریه، باید به سیاست‌های عقیم و بی‌تاثیر مبتنی برسوء استفاده از تروریسم، تقسیم تروریسم به خوب و بد پایان دهند و همۀ انواع تروریسم را منفور بدانند؛
بازیگرانی که پول‌هایی هنگفت هزینه و از گروه‌های تروریستی حمایت و با اقدامات و سیاست‌های خود سوریه، منطقه و جهان را وارد مرحله بی‌ثباتی و ناامنی کرده‌اند باید به این سیاست‌های خود در این زمینه پایان دهند.
اولویت کنونی این است که از خرید نفتی که داعش می‌فروشد، خودداری و از نقل و انتقال حواله‌های مالی به این گروه تروریستی جلوگیری کنند و مانع ورود تروریست‌های بیگانه و خارجی به منطقه شوند.
6) رویارویی یکپارچه و منسجم علیه تروریسم به موازات پیشرفت در فرآیند گفت‌وگو و توافق سیاسی سوری – سوری می‌تواند راه خروج از وضعیت بحرانی کنونی و پایان دادن به این تراژدی بزرگ و دردناک را هموار کند؛
7) اگرچه در مبارزۀ موثر و دراز مدت با تروریسم نمی‌توان از اقدامات ضروری نظامی و امنیتی اجتناب کرد، اما این مبارزه به راهکارهای همه‌جانبه و عمیق اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیاز دارد؛
اگر این راهکارها نادیده گرفته شوند و مورد اهتمام قرار نگیرند، راه حل های نظامی و حتی سیاسی موقتی وغیردایم خواهند بود؛
8) در این چارچوب، باید جلوی اسلام هراسی و اهانت به مقدسات اسلامی در غرب که زمینۀ به حاشیه راندن جوامع اسلامی را فراهم می کند، گرفته شود؛
همزمان باید به ترویج مبانی و اصول فرهنگ و اندیشه تکفیری که برای آن مبالغ هنگفتی پول در سراسر جهان به نام دین اسلام هزینه می‌شود، خاتمه داده شود؛
9) در کوتاه مدت و برای رسیدن به راه حل سیاسی، ضروری است که باید برای تامین نیازهای فوری پناهجویان در خارج و آوارگان در داخل سوریه اقدام کرد و این ضرورتی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
