به گزارش موسسه راهبردی دیده بان، پس از مطرحشدن مسئله زمینههای نفوذ در کشور توسط مقام معظم رهبری، لازم به نظر میرسد که برخی مؤلفههای مربوط به جاسوسی و نفوذ، جهت آشنایی و تبیین برای فضای عموی جامعه مطرحشده و همچنین در آن بصیرت افزایی را مدنظر قرار داد.
دیدهبان در نظر دارد این مسئله را در قالب کتابشناسیهای امنیتی مربوط به سرویسهای جاسوسی غربی بالاخص آمریکا ارایه دهد.
یکی از برنامه های گسترده سرویس های جاسوسی بالاخص سازمان سیا،پیاده سازی نظام مطلوب سیاست استعمار به بهانه های ایجاد دموکراسی و جامعه مدنی است و این در حالی می باشد که در کشورهای هدف آمریکا،پیاده سازی دیکتاتور و نظام های شاهنشاهی برای استثمار آن کشور مطلوب ترین گزاره است.
حال با چنین پیش زمینه ای به محتواهای تولید شده در آمریکا می پردازیم که سعی دارند نظام های به ظاهر دموکراتیک را تئوریزه کنند.
در این گزارش به قسمت سوم کتاب "اصلاح اطلاعات" نوشته «توماسسی. برونئو و استیونسی. بوراز» که در کشور آمریکا منتشر شده است میپردازیم.
این کتاب مسأله تغییر در نهادهای اطلاعاتی سه دموکراسی تثبیت شده و هفت دموکراسی جدید را به عنوان نقطه تمرکز خود قرار داده است. در مورد دموکراسیهای جدید باید گفت که تغییرات در اطلاعات باعث تثبیت و استحکام دموکراسی میشود.
اصلاحات در سازمانهای اطلاعاتی موجود در دموکراسی های تثبیت شده به ویژه پس از وقوع ناکامیهای اطلاعاتی شدت میگیرد. حوادث یازده سپتامبر سال 2001 و فقدان سلاحهای کشتار جمعی در عراق که البته امروزه برای همگان مشخص شده است که دروغی بیش نبود، محرکی بسیار قوی برای اصلاح اطلاعاتی در آمریکا را فراهم آورده و لذا قانون اصلاح اطلاعات در سال 2004 در این کشور نیز به تصویب رسید.
این که بیان میشود وجود سلاحهای کشتار جمعی دروغ بود و خود سران آمریکایی هم میدانستند که چنین چیزی ماهیت خارجی ندارد ولی با این حال مدام ابراز میکنند که ضعف اطلاعاتی باعث این شده که آنها به اشتباه بیفتند این است که چون آمریکا دارای چندین دستگاه اطلاعاتی است قطع یقین این هماهنگی جهت ابراز چنین بهانهای برای حمله به عراق در سطوح بالای برخی از دستگاههای اطلاعاتی آنها صورت گرفته و برخی از این دستگاهها شاید بیخبر از این ماجرا بودهاند و موجبات اعتراض آنها را ایجاد کرده است و این مشکل باعث اصلاح ساختار اطلاعات گشته تا دیگر شاهد اینگونه مشکلات نباشند.
گردآورندگان کتاب دلائل چندی برای انتخاب فصول تشکیل دهندهی آن ابراز کردهاند. نخست این که فصول انتخابی، مطالعاتی موردی هستند که دو چالش کنونی جوامع اطلاعاتی را بررسی نمودهاند. دومین دلیل گردآوری این فصول عبارت است از تنوع جغرافیایی، دلیل سوم نیز به ادبیات تحقیقی غنی و کافی در مورد کشورها باز میگردد.
فصل اول کتاب به مبحث نظارت اطلاعاتی در آمریکا اشاره دارد. نظارت اطلاعاتی سابقهی زیادی در آمریکا دارد و به نیمهی دوم دهه 1970 باز میگردد.
فصل سوم کتاب به عملکرد جامعه اطلاعاتی آمریکا پیش از حوادث یازده سپتامبر اشاره دارد و در عین حال موانع موجود بر سر راه انجام اصلاحات در جامعه اطلاعاتی آمریکا را بر شمرده است. همچنین نویسنده در این مقاله به یافتههای کمیسیون یازده سپتامبر نیز اشاره کرده است.
ناکامیهای اطلاعاتی انگلیس موضوع فصل چهارم این کتاب است. نویسنده مراحل مختلف فرایند اطلاعاتی در انگلیس را برشمرده و نقائص آن ها را بیان کرده است و در فصل پنجم به ویژگیها و معضلات سیستم اطلاعاتی فرانسه پرداخته است. علاقه اطلاعات فرانسه به تأثیرگذاری بر سیاستهای دولت و همچنین سیاستزدگی دستگاه اطلاعات فرانسه به عنوان معضلات آن در نظر گرفته شده است.
فصل ششم به بررسی اطلاعات برزیل اختصاص یافته است و بیان میشود که تغییرات ساختاری مهمترین ویژگی اطلاعات این کشور از سال 1999 به بعد بوده است. در این مقاله به عملکرد دولتهای برزیل و چارچوب حقوقی اطلاعات در این کشور اشاره شده است. فصل هفتم به تایوان پرداخته و در ابتدا سابقهی دموکراسیسازی موفق در این کشور را ارائه میکند. ارگانهای امنیتی و اطلاعاتی تایوان معرفی شدهاند و تغییرات آنها در فرایند دموکراسیسازی مورد توجه قرار گرفته است.
نحوه استقرار کنترل دموکراتیک بر سازمانهای اطلاعاتی آرژانتین فصل هشتم را تشکیل میدهد. نویسنده اشاره دارد که کنگره آرژانتین نقش بسیار مؤثری بر کنترل مدنی اطلاعات داشته است؛ ولی با این حال نظارت اطلاعاتی در این کشور هنوز نهادینه نشده است. فصل نهم نیز به مبحث اصلاح اطلاعات در رومانی پرداخته و مسأله نظارت و اصلاح اطلاعاتی در آفریقای جنوبی و روسیه نیز به ترتیب در فصول دهم و یازدهم بررسی شدهاند.
فصل آخر نیز مباحث اخلاقی در بافت اصلاح اطلاعات را با تأکید بر فیلیپین مورد توجه قرار داده و به اصلاحات آکینو و راموس در این کشور اشاره شده است.