به گزارش دیده بان، هواپیما‌های بمب‌افکن رژیم بعث عراق در ۷ و ۸ تیر ۱۳۶۶ با سلاح شیمیایی به مناطق پر ازدحام و متراکم جمعیتی شهر سردشت حمله کردند و زن و کودک و مردم بی‌گناه آن شهر و اطراف آن را آماج گاز‌های کشنده شیمیایی قرار دادند.
به همین مناسبت ۸ تیر به‌عنوان روز مبارزه با سلاح‌های شیمیایی و میکروبی نامگذاری شده است.
تسلیحات شیمیایی ابزار‌ها یا موادی هستند که به وسیله آن‌ها انسان‌ها و یا موجودات زنده را هدف قرار می‌دهند. بر اثر تماس مستقیم این مواد با هر قسمت از بدن جاندار، بدن وی آلوده شده و جاندار به انواع بیماری‌ها مبتلا می‌شود.
این مواد می‌توانند به صورت جامد، مایع و یا گاز استفاده شوند.
تسلیحات شیمیایی از نظر نظامی به ۶ گروه سمی و کشنده، ناتوان‌کننده، استفاده برای کنترل اغتشاش‌ها، دودزا، ضد گیاه و شعله‌ها و آتش‌زا تقسیم می‌شوند.
نخستین بار آمریکایی‌ها در سال ۱۷۶۳ میلادی سلاح شیمیایی را علیه سرخپوستان این قاره، به کار گرفتند.
در جنگ جهانی اول (سال ۱۹۱۵ میلادی) سلاح شیمیایی از سوی نیرو‌های آلمانی به کار گرفته شد و سپس دیگر کشور‌ها نیز از آن در برنامه‌های جنگی خود استفاده کردند.
آلمانی‌ها در ۲۲ آوریل ۱۹۱۵ در منطقه یپرس در مرز بلژیک، با به‌کارگیری ۱۶۸ هزار تن گاز کلر حدود ۵ هزار نفر از سربازان انگلیسی و فرانسوی را کشتند. این روز به نوعی روز تولد جنگ شیمیایی نام گرفت.
آمریکایی‌ها نیز در جنگ ویتنام نیز هزاران تن عامل نارنجی را بر روی جنگل‌های منطقه ریختند تا این منطقه را به بیابان تبدیل کنند.
بخش عمده این ماده را نیز آلمان‌ها در اختیار آمریکایی‌ها قرار دادند. هنوز پس از ده‌ها سال در ویتنام کودکان معلول به دنیا می‌آیند.
سردشت؛ نخستین شهر غیرنظامی که قربانی سلاح‌های شیمیایی شد
در همین رابطه رحیم واحدی، دبیر انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت در گفتوگو با میزان ضمن تاکید بر اهمیت یادآوری حادثه بمباران شیمیایی سردشت برای مردم و نسل‌های آینده، گفت: در جنگ ۸ ساله دفاع مقدس، متاسفانه شهر‌ها نیز از جمله اهداف حمله‌های هوایی رژیم بعث بودند.
دبیر انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت با اشاره به اینکه سردشت در جریان جنگ تحمیلی و در ۱۸ مهر ۱۳۵۹، یعنی در فاصله ۱۹ روز از آغاز جنگ، اولین شهر مسکونی و غیرنظامی بود که از سوی هواپیما‌های رژیم صدام بمباران شد و طی این حمله یک محله سردشت به‌طور کامل از بین رفت، اظهار کرد: در این حمله‌های هوایی از بمب‌های ناپالم فسفری که از تسلیحات غیر متعارف محسوب می‌شود استفاده شد و در نتیجه یک منطقه سردشت به دلیل حمله در آتش سوخت.
واحدی با بیان اینکه متاسفانه به دلیل اینکه در آن زمان اطلاعاتی درباره این نوع تسلیحات وجود نداشت این حمله به فراموشی سپرده شد، گفت: سلاح‌های حاوی فسفر هم جزو سلاح‌های غیرمتعارف هستند.
به گفته وی، باید طرف‌های استفادهکننده از این نوع تسلیحات در سطح بین‌المللی پاسخگو باشند؛ یعنی استفاده از این نوع تسلیحات از نظر حقوق بین‌الملل مسئولیت دارد.
وی با اشاره به اینکه شهر سردشت به دلیل هم‌مرز بودن با عراق همواره هدف حمله‌های هوایی و توپخانه‌ای رژیم بعث عراق قرار می‌گرفت، اضافه کرد: این رژیم به دلیل حضور فعال مردم در طول جنگ ۸ ساله نتوانست حتی یک سانتی‌متر از خاک کشورمان را در سردشت اشغال کند.
دبیر انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت، عنوان کرد: در جریان حمله‌های مداوم به سردشت، این شهر در ۷ تیر ۱۳۶۶ به‌عنوان نخستین شهر غیرنظامی هدف حمله شیمیایی رژیم بعث قرار گرفت که متاسفانه تاکنون مردم سردشت درگیر عوارض سلاح‌های شیمیایی بوده‌اند.
فعالیت‌های انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت
واحدی در ادامه با اشاره به فعالیت‌های انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت، گفت: این انجمن در حوزه منطقه‌ای، محلی، ملی و بین‌المللی فعالیت می‌کند.
وی با بیان اینکه این انجمن در بخش محلی و منطقه‌ای مراسم‌ها و همایش‌هایی برای قربانیان شیمیایی برگزار می‌کند، اظهار کرد: در سطح ملی هم ارتباط با مسئولان و سازمان‌های ذیربط برای خدمات‌رسانی بیشتر به قربانیان سلاح‌های شیمیایی وجود دارد.
مقام انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت با اعلام اینکه این انجمن همچنین در سطح بین‌المللی عضو سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی (OPCW) در لاهه هلند، به‌عنوان کشور قربانی سلاح‌های شیمیایی است، افزود: ما یکی از سخنرانان بوده و صدای قربانیان سلاح‌های شیمیایی در این سازمان هستیم.
واحدی با اشاره به اینکه در سطح بین‌الملل پرونده‌ای در این رابطه مطرح شده است، ادامه داد: این اولین پرونده‌ای بود که طی آن توانستیم حکم محکومیت دلال سلاح شیمیایی که رژیم بعث را برای ساخت سلاح شیمیایی تجهیز کرده بود، کسب کنیم؛ این پرونده‌ای بود که هم طرف متهم را محکوم کرده و هم حکم آن اجرا شد.
وی با بیان اینکه پرونده‌ای تشکیل شده که براساس آن شرکت‌هایی از آلمان، سوئیس، ژاپن، ایتالیا و برخی کشورهای دیگر در فعالیت‌های فرانس فانرایت، دلال هلندی برای تامین مواد شیمیایی برای رژیم بعث عراق دخیل بودند، اظهار کرد: همکاری این شرکت‌ها شامل تامین مواد اولیه و حمل‌ونقل آن برای تامین رژیم بعث بودند.
دبیر انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت در پایان، گفت: این پرونده را می‌توان به‌عنوان پرونده مرجع درنظر گرفت و از مسئولین قوه قضاییه از طریق دایره حقوقی ریاست جمهوری و وزارت امور خارجه می‌خواهیم که آن را پیگیری کنند.
منبع: خبرگزاری میزان
