به گزارش دیده بان، ۲۰ نوامبر هر سال در جهان با عنوان روز جهانی کودک گرامی داشته میشود تا فرصتی باشد برای پرداختن به صدای کودکان و مسائلی که با آن روبرو هستند.
پس از آن که سازمان ملل در سال ۱۹۵۴ روز ۲۰ نوامبر را بهعنوان روز جهانی کودک تعیین کرد تا همکاریهای بینالمللی، نگرانیها در مورد مشکلات کودکان و ارتقای حقوق آنها تقویت شود، مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۹۵۹ اعلامیه حقوق کودک را در ۲۰ نوامبر تصویب کرد؛ در همین تاریخ در سال ۱۹۸۹ مجمع عمومی سازمان ملل گامی دیگر در مسیر حقوق کودکان برداشت و کنوانسیون حقوق کودک را تصویب کرد.
گفته میشود که هدف از تعیین چنین روزی، افزایش آگاهی درباره مسائلی در مورد نابرابری آموزشی، کار کودکان و دسترسی آنها به مراقبتهای بهداشتی و البته تشویق به اقدام جهانی برای مقابله با این چالشها است؛ در عین حال، این روز تعیین شده است تا کودکان را برای بیان دیدگاههای خود توانمند کرده و وحدت و تعهد را برای ایجاد دنیایی امنتر و برابر برای همه کودکان تقویت کند.
برخی بر این باورند که هدف از تعیین چنین روزی، تقویت درخواست جهانی برای تضمین حقوق کودکان در زمینههای مراقبتهای بهداشتی، آموزش و پرورش و کودکی ایمن و شاد است.
سازمان ملل نیز تاکید میکند که روز جهانی کودک فرصتهایی را برای حمایت از حقوق کودکان ارائه میدهد و گفتوگوها و اقدامهایی را تشویق میکند که به ایجاد جهانی بهتر برای کودکان کمک میکند.
شعار روز جهانی کودک در سال ۲۰۲۴، «برای هر کودک، حق و حقوقی» (For every child, every right) است؛ این موضوع نشان میدهد که تضمین دسترسی هر کودک به حقوق اساسی خود چقدر حیاتی است.
پیام دبیرکل سازمان ملل به مناسبت روز جهانی کودک
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل به مناسبت روز جهانی کودک در سال ۲۰۲۴ پیامی را منتشر کرد؛ وی در این پیام تاکید کرد: وقتی زندگی کودکان در چرخه فقر گرفتار میشود، بر اثر بلایای طبیعی یا درگیریهای خشونتآمیز جان خود را از دست میدهند یا معلول میشوند، وجدان بشریت لکهدار میشود.
وی با بیان اینکه تکاندهنده است که در قرن بیستویکم همچنان کودکی گرسنه میماند یا از تحصیل محروم میشود و بدون مراقبتهای اولیه بهداشتی میماند، گفت: این در حالی است که صد سال پیش، جامعه ملل اعلامیه حقوق کودک را بهعنوان پایه کنوانسیون حقوق کودک ۱۹۸۹، تصویب کرد؛ این کنوانسیون گستردهترین معاهده حقوق بشر در تاریخ است.
دبیرکل سازمان ملل تاکید کرد: هر کودکی حق دارد در صلح، سلامت و امنیت زندگی کند؛ بیایید امروز و هر روز، از کودکان محافظت و حمایت کنیم، زیرا آنها بهطور معناداری در ساختن دنیای ما به مکانی بهتر، روشنتر و آرامتر برای همه مردم کمک میکنند.
یونیسف: روز جهانی کودک باید روزی برای جشن باشد نه تلاش برای زنده ماندن
جیمز الدر، سخنگوی یونیسف، صندوق کودکان سازمان ملل با اشاره به اینکه درگیریها، بحرانهای آبوهوایی و بیتوجهی نظاممند همچنان زندگی کودکان را ویران میکند، گفت: روز جهانی کودک امسال برای میلیونها کودک در سراسر جهان دلیلی برای جشن نیست، بلکه برای زنده ماندن است؛ روز جهانی کودک برای کودکان غزه و لبنان حول محور بقا قرار دارد.
وی همچنین به تاثیر جنگ بر تقریبا ۵ میلیون کودک در سودان و آوارگی یک میلیون کودک زیر یک سال به دلیل ناآرامیهای خشونتبار در این کشور، فقر کودکان در آفریقای جنوبی، کودکان کار در بنگلادش، کودکان بیسرپرست در مالاوی، بحران بهداشت روان جدی کودکان در استرالیا، ... اشاره کرد و گفت: این روز در سال جاری، روز سنگینی است و مشکل معافیت از مجازات و مسئولیت بر شدت بحران میافزاید.
سخنگوی یونیسف، از سران جهان خواست تا به تعهدهای خود تحت قوانین بینالمللی بشردوستانه و معاهدههای حمایت از کودکان و اولویت دادن به رفاه آنها پایبند باشند.
مهمترین حقوق کودکان کدامند؟
شعار امسال روز جهانی کودک با عنوان «برای هر کودک، حق و حقوقی»، درصدد است تا اقدامهای جهانی را برای اطمینان از رعایت حقوق کودکان تشویق کند؛ چراکه حقوق کودک، حقوق بشر است.
حقوق کودکان جهانی و غیرقابل مذاکره هستند؛ با وجود این، در سراسر جهان شاهد نقض، نادیده گرفتن و حتی انکار و حمله به این حقوق هستیم.
مهمترین حقوق کودکان که باید در هر حالتی تامین شوند، عبارتند از: حق تحصیل، حق سلامتی، حق حفاظت در برابر خشونت و استثمار و حق داشتن و زندگی کردن در یک محیط امن و حمایت از حقوق کودکان قطبنمایی به سوی دنیای بهتر است.
در عین حال، نگاهی به تحولات جهانی نشان میدهد که کودکان در دنیای پر آشوب و خشونتبار امروز با چالشهای بزرگی مواجه هستند؛ این یک واقعیت تکاندهنده است که در قرن بیستویکم هنوز کودکانی وجود دارند که گرسنه، بدون دسترسی به تحصیل و آموزش و حتی مراقبتهای بهداشتی اولیه هستند.
نگاهی به وضعیت کودکان در غزه
براساس آمارهای منابع فلسطینی ۴۷ درصد از جمعیت غزه پیش از آغاز جنگ رژیم صهیونیستی علیه این منطقه، کودک بودهاند؛ پیشبینی میشود تا پایان سال ۲۰۲۴ تعداد کودکان زیر ۱۸ سال در فلسطین به ۲ میلیون و ۴۳۲ هزار و ۵۳۴ نفر برسد که ۱ میلیون و ۳۶۴ هزار و ۵۴۸ نفر در کرانه باختری و ۱ میلیون و ۶۷ هزار و ۹۸۶ نفر در نوار غزه خواهند بود.
از زمان آغاز جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵ مهر ۱۴۰۲) تاکنون کودکان ۴۷ درصد ازکل قربانیان، از جمله شهدا، مجروحان یا ناپدیدشدهها را تشکیل میدهند؛ از این رو، از جنگ غزه بهعنوان جنگ رژیم صهیونیستی علیه کودکان یاد میشود.
براساس آمارهای موجود بهویژه دادههای سازمان ملل:
- روزانه بهطور متوسط ۴۲۰ کودک فلسطینی در نوار غزه به شهادت رسیده یا مجروح میشوند؛
- بیش از ۱۷ هزار کودک در غزه مورد خشونت قرار گرفته و جان خود را از دست دادهاند؛ در کرانه باختری نیز نظامیان و شهرکنشینان صهیونیست طی یک سال گذشته ۱۷۱ کودک را به شهادت رساندهاند؛
- هزاران کودک معلول شدهاند و غزه به سرزمین بیشترین تعداد کودکان قطع عضو در تاریخ مدرن تبدیل شده است؛ ۶ هزار و ۱۶۸ کودک در غزه به قطع عضو یا سوختگی شدید دچار شدند.
- حدود ۳۵ هزار و ۵۵ کودک در غزه یتیم شدهاند و یک یا هر ۲ نفر از والدین خود را از دست دادهاند و بیش از ۵۰ هزار کودک بدون والدین خود زندگی میکنند.
- ۴۱ کودک به دلیل قحطی، سوءتغذیه و کمآبی جان خود را از دست دادهاند.
- ۷۸۵ هزار کودک از حق تحصیل محروم شدهاند.
نقض حقوق کودکان در غزه بهشدت و به شکلی فاجعهبار ادامه دارد؛ روز جهانی کودک در سال جاری در حالی فرا میرسد که کودکان فلسطینی هدف آشکاری برای جنایتهای رژیم صهیونیستی هستند؛ بیش از ۱۷ هزار کودک اهل غزه در حالی به شهادت رسیدند که بدنهای کوچکشان در معرض انواع سلاحهای کشنده ازجمله بمب، موشک و دیگر اشکال وحشتناک خشونت قرار گرفت؛ پیکرهای تکهتکهشده کودکان غزه از زیر آوار بیرون کشیده میشوند؛ آنها در صورت زنده ماندن باید پیکر اعضای خانواده خود را از زیر آوارها خارج کنند؛ کودکان غزه در وحشت و ویرانی روانی غیرقابل تصوری زندگی میکنند.
کودکان غزه همچنین با خطر گرسنگی و تشنگی مواجه هستند، بهویژه در مناطقی مانند شهر غزه و مناطق شمالی، جایی که بسیاری از خانوادهها برای تامین حتی یک وعده غذایی روزانه تلاش میکنند.
ارزیابیهای تغذیهای یونیسف حاکی از افزایش شدید نرخ سوءتغذیه حاد در میان کودکان شمال غزه است؛ این نرخ در میان کودکان زیر ۲ سال به ۳۱ درصد میرسد و ۴.۵ درصد از کشندهترین شکل سوءتغذیه رنج میبرند؛ شرایط بهطور مشابه در رفح و خانیونس وخیم است، جایی که ۲۸ درصد از کودکان زیر ۲ سال از سوءتغذیه حاد رنج میبرند.
در عین حال، کودکان غزه با خطرهای قریبالوقوع ناشی از شیوع بیماریهای ناشی از کمبود آب آشامیدنی تمیز مواجه هستند؛ دسترسی به آب سالم کافی به موضوع مرگ و زندگی تبدیل شده است و زندگی کودکان را به دلیل بیماریهای منتقله از طریق آب بیشتر به خطر میاندازد.
سرپناههای شلوغ، روشهای آشپزی ناایمن، بهداشت ضعیف و مراقبتهای بهداشتی ناکافی این خطرها را تشدید میکنند.
قرار گرفتن طولانیمدت در معرض خشونت و تخریب، زخمهای روانی عمیقی بر روی کودکان غزه بر جای گذاشته است؛ مواجهه روزانه با مرگ، ویرانی و ترس باعث آسیبهای شدیدی شده است که احتمالا اثرهای مادامالعمر دارد؛ بسیاری از کودکان غزه قبلا سالها بحرانهای پیچیدهای ازجمله جنگ، فقر و محاصره را تحمل کردهاند.
ازسوی دیگر، نظام آموزشی در غزه، دچار فروپاشی شده است؛ مدارس تخریبشده یا بهعنوان سرپناه تغییر کاربری داده شده است.
حتی نوزادان نیز از جنایت رژیم صهیونیستی در امان نبودهاند؛ براساس اعلام یونیسف غزه روزانه بیش از ۱۸۰ تولد را در میان تجاوزهای مداوم ثبت میکند؛ با وجود این، ۶۰ هزار زن باردار از سوءتغذیه و کمآبی رنج میبرند که منجر به احتمال قابل توجه زایمان با وزن کم میشود.
بسیاری از کودکان نیز به دلیل کمبود امکانات درمانی و بهداشتی، واکسیناسیون ضروری را از دست دادهاند و این امر باعث ایجاد نگرانی در مورد شیوع بیماریهایی مانند سرخک و فلج اطفال شده است.
مدتها است که بمبها در غزه برای کودکان لالایی میخوانند و کودکان این منطقه تحت محاصره زیر فشار بمبارانهای مستمر رژیم صهیونیستی به چیزی جز بقا نمیتوانند بیندیشند؛ وضعیت کودکان در غزه درپی جنگ بیش از ۴۰۰ روزه رژیم صهیونیستی علیه این منطقه تحت محاصره در مسیر وخامت روزافزون حرکت میکند و غزه اکنون به گورستان کودکان تبدیل شده است.
منبع: خبرگزاری میزان