به گزارش دیده بان، در گزارشی تکان‌دهنده که شامگاه سه‌شنبه ۴ مارس ۲۰۲۵ منتشر شد، سازمان اطلاعات داخلی رژیم صهیونیستی (شاباک) پرده از مجموعه‌ای از شکست‌های اطلاعاتی و سیاسی برداشت که زمینه را برای حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ فراهم کردند. این حمله، بنیان‌های امنیتی این رژیم را متزلزل کرد و معادلات درگیری فلسطین و اشغالگران را به‌طور اساسی تغییر داد.
این گزارش، نه‌تنها اشتباهات امنیتی گذشته را فاش کرده، بلکه مستقیماً رهبران سیاسی را مسئول این شکست معرفی کرده است. انتشار این اطلاعات، زلزله‌ای سیاسی در ارکان حاکمیتی این رژیم به راه انداخته و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر آن را با بحران مشروعیتی بی‌سابقه مواجه کرده است.
اما این بحران تنها به حوزه امنیتی محدود نمی‌شود، بلکه یک بحران استراتژیک عمیق‌تر را نمایان کرده که پرسش‌های جدی درباره توانایی این رژیم برای مقابله با تهدیدات آینده ایجاد کرده است.
پنج عامل کلیدی شکست رژیم صهیونیستی در ۷ اکتبر
گزارش شاباک پنج دلیل اصلی را برای این فاجعه اطلاعاتی و امنیتی معرفی کرده است:
نقض‌های مکرر در مسجدالاقصی و تحریک احساسات فلسطینیانرفتار نامناسب با اسرای فلسطینی و تشدید خشونت‌هاشکست رهبران سیاسی در ارزیابی تهدیدهای امنیتیاتکای بیش‌ازحد به دیوارهای امنیتی و قدرت نظامی به‌جای راهبردهای اطلاعاتی مؤثرنبود نظارت کارآمد بر نهادهای امنیتی و اطلاعاتی
این گزارش نشان داده که شاباک از سال‌ها قبل، یعنی از ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲، از برنامه‌ریزی گروه‌های مقاومت فلسطین برای چنین حمله‌ای مطلع بوده است. بااین‌حال، به دلیل دشواری نفوذ به شبکه‌های مقاومت در غزه و همچنین سیاست "مدیریت بحران" به‌جای "مقابله پیشگیرانه"، هیچ اقدام جدی برای جلوگیری از این فاجعه صورت نگرفت.
دولت نتانیاهو، که همواره بر قدرت نظامی تکیه کرده بود، در واقع به فلسطینیان فرصت داد تا توانایی‌های نظامی و سازمانی خود را تقویت کنند. حمله ۷ اکتبر نشان داد که این استراتژی امنیتی، نه‌تنها ناموفق بوده، بلکه به بزرگ‌ترین شکست امنیتی رژیم صهیونیستی در دهه‌های اخیر منجر شده است.
بحران در دولت نتانیاهو و فروپاشی اعتماد عمومی
گزارش شاباک، مستقیماً بنیامین نتانیاهو و دولت راست‌گرای افراطی او را مقصر اصلی این فاجعه معرفی کرده است. دولت کنونی این رژیم متشکل از احزاب تندرو مانند "صهیونیسم دینی" به رهبری بتسلئیل اسموتریچ و "اتسما یهودیت" به رهبری ایتمار بن‌گویر است.
نتانیاهو که خود را "معمار امنیت رژیم صهیونیستی" معرفی می‌کرد، حالا با این گزارش، در جایگاه متهمی قرار گرفته که امنیت را به خطر انداخته است. سیاست‌های بلندمدت او، نه‌تنها امنیت را تأمین نکرد، بلکه باعث شد مقاومت فلسطین به نقطه‌ای برسد که قادر به انجام حمله‌ای گسترده و بی‌سابقه باشد.
این شکست، صرفاً یک اشتباه تاکتیکی نبوده، بلکه نتیجه مستقیم یک استراتژی غلط است که به‌جای برخورد قاطع با تهدیدات، بر کنترل موقت اوضاع از طریق راهکارهای امنیتی کوتاه‌مدت تکیه داشت. این سیاست به گروه‌های فلسطینی فضای لازم برای تقویت توان نظامی و برنامه‌ریزی برای حمله‌ای ویرانگر را داد.
اختلافات داخلی و بحران در ساختار سیاسی رژیم صهیونیستی
افشای این گزارش، بحران را به سطحی فراتر از شخص نتانیاهو کشانده و شکاف عمیقی را در نهادهای حکومتی این رژیم آشکار کرده است. در حالی که ارتش این رژیم در گزارشی که ژوئیه ۲۰۲۴ منتشر شد، تلاش کرد مسئولیت را به‌طور متوازن بین دولت و نهادهای امنیتی تقسیم کند، اما شاباک مستقیماً دولت را مقصر دانسته است.
رونین بار، رئیس شاباک، در فوریه ۲۰۲۵ خواستار تشکیل کمیته‌ای مستقل برای بررسی این شکست شد. اما این اقدام با مخالفت شدید وزیران افراطی، به‌ویژه ایتمار بن‌گویر، مواجه شد که شاباک را به "بی‌کفایتی" متهم کرد.
این درگیری، بحرانی درون ساختار سیاسی این رژیم ایجاد کرده و نشان می‌دهد که اعتماد میان دولت و نهادهای امنیتی به پایین‌ترین سطح خود رسیده است. از سوی دیگر، اپوزیسیون، به رهبری یائیر لاپید و بنی گانتز، فشارها را بر نتانیاهو افزایش داده و این دولت را مسئول "بزرگ‌ترین شکست امنیتی تاریخ" معرفی کرده‌اند.
این تحولات، می‌تواند زمینه‌ساز اعتراضات گسترده‌تر و حتی درخواست برگزاری انتخابات زودهنگام شود.
انتشار این گزارش در حالی صورت گرفته که مذاکرات تبادل اسرا بین مقاومت فلسطین و رژیم صهیونیستی به بن‌بست رسیده است. در همین زمان، نشست اضطراری اتحادیه عرب در قاهره در ۴ مارس ۲۰۲۵، خواستار توقف حملات این رژیم به غزه و کرانه باختری، بازسازی غزه و برگزاری انتخابات فلسطینی در یک سال آینده شد.
اعتراف به شکست اطلاعاتی، موقعیت رژیم صهیونیستی را در مذاکرات ضعیف کرده است. اما در واکنش، نتانیاهو تلاش می‌کند با اتخاذ مواضع تهاجمی، ضعف این رژیم را پنهان کند. او در سخنرانی ۳ مارس در کنست اعلام کرد که "جنگ متوقف نخواهد شد"، تا نشان دهد که همچنان بر گزینه نظامی تکیه دارد. اما این موضع‌گیری، در شرایطی که مدل امنیتی این رژیم دچار بحران شده، با تردیدهای جدی روبه‌رو شده است.
گزارش شاباک، ضربه‌ای جدی به اعتبار نتانیاهو و استراتژی امنیتی رژیم صهیونیستی وارد کرده است. این شکست، تنها یک بحران موقت نیست، بلکه نشانه‌ای از ناکارآمدی مدلی است که بر "دیوارهای امنیتی" و "برتری نظامی" متکی بوده است.
منبع: خبرگزاری دانشجو
