به گزارش موسسه راهبردی دیده‌بان، پس از مطرح‌شدن مسئله زمینه‌های نفوذ در کشور توسط مقام معظم رهبری و شرایط منطقه‌ای، لازم به نظر می‌رسد که برخی از مؤلفه‌های مربوط به جاسوسی، نفوذ و امنیت، جهت آشنایی و تبیین برای فضای عمومی جامعه مطرح شود و همچنین در راستای آن بصیرت افزایی را نیز مدنظر قرار داد.
دیده‌بان این مسئله را در قالب کتاب‌شناسی‌های امنیتی مربوط به سرویس‌های جاسوسی غربی بالاخص آمریکا ارایه می‌دهد.
در این گزارش به قسمت دوم کتاب"کانادا و آغاز فعالیت ضدجاسوسی در جنگ سرد" نوشته «اچ.ال. بلاک و رادنر» که در کشور کانادا منتشر شده است می‌پردازیم.
ایمی نایت در پنجمین مقاله از این کتاب به انتقادات از کینگ پرداخته و به این نکته اشاره دارد که کینگ به خوبی اهمیت اقدام ایگور گزنکو را درک نکرد. دولت کانادا در اعطای پناهندگی به گزنکو تعلل کرد و در نتیجه وی حدود 24 ساعت در اتاوا سرگردان و نا امیدانه به دنبال کمک بود.
می‌توان اشاره کرد که روابط اطلاعاتی بین انگلیس، کانادا و آمریکا موضوع بیشتر بخش‌ها و مقالات این کتاب است که چگونه در عین حالی که همکاری‌های زیادی با یکدیگر داشته‌اند اما هر کدام نسبت به جاسوسی دیگری از خود سوءظن داشته‌اند.
بلک با توجه به اسناد به دست آمده در مسکو به مواردی چند اشاره نموده است:
1- مقامات در مسکو نسبت به خشم و نارضایتی کانادا در مورد قضیه گزنکو احساس شگفتی داشتند.
2- ایدئولوژیست‌های اتحاد جماهیر شوروی در مسکو معتقد بودند که قضیه گزنکو یکی از توطئه‌های ضدشوروی است که واشنگتن آن را ترتیب داده است. مسکو معتقد بود که واشنگتن برای تهییج افکار عمومی کانادا علیه شوروی به این اقدامات دست میزند.
بخش دوم کتاب از دو مقاله کوتاه تشکیل شده است. نویسنده مقاله پس از سه سال مذاکره سرانجام موفق شد که مسئولان شهر اتاوا را در ژوئن 2003 به بزرگداشت گزنکو متقاعد کند.
بخش آخر این کتاب به مقاله آلکسی ماکاروف اختصاص یافته است. ماکاروف در زمان اتحاد شوروی به عنوان دیپلمات فعالیت داشت اما هیچ‌گاه به عضویت دستگاه‌های اطلاعاتی درنیامد. ماکاروف اظهار می‌دارد که همه دیپلمات‌های اتحاد شوروی ضرورتاً می‌بایست عضو حزب کمونیست باشند، در این میان چندین دسته دیپلمات وجود داشت. گروهی از دیپلمات‌ها توسط وزارت خارجه شوروی به مأموریت اعزام می‌شدند. دو گروه دیگر دیپلمات نیز وجود داشت:
1- گروه دیپلمات‌های تعیین شده توسط ک.گ.ب
2- گروه دیپلمات‌هایی که به واقع از سوی وزارت دفاع تعیین شده و عضو ارتش بودند.
ماکاروف اظهار می‌دارد که پس از فارغ‌التحصیلی از مؤسسه دولتی روابط بین‌الملل در مسکو در جولای 1951 به مأموریت در اتریش فرستاده شد. او تا آگوست 1955 در اتریش به فعالیت خود ادامه داد. وی بیان می‌دارد که اگرچه ارتباط رسمی با اطلاعات شوروی نداشت اما وقایع مرتبط با جاسوسی برای او روی داد.
در اواسط سال 1957 از ک.گ.ب با ماکاروف تماس گرفته می‌شود. ک.گ.ب از او دعوت کرد تا با آن سازمان همکاری کند اما ماکاروف ضمن اظهار تمایل برای کار در وزارت خارجه، از استخدام در ک.گ.ب سرباز میزند.
جالب اینکه پدیده فرار نیروهای اطلاعاتی از بلوکی به بلوک دیگر بسیار شایع بود. البته نباید از این نکته غفلت کرد که تعداد مأمورانی که از شرق به غرب روی آوردند بسیار بیشتر بود. شرق از جاسوسان برجسته‌تری در غرب بهره می‌برد. برخی از این جاسوسان در دهه 1990 دستگیر شدند.
