به گزارش موسسه راهبردی دیده‌بان، پس از مطرح‌شدن مسئله زمینه‌های نفوذ در کشور توسط مقام معظم رهبری، لازم به نظر می‌رسد که برخی مؤلفه‌های مربوط به جاسوسی و نفوذ، جهت آشنایی و تبیین برای فضای عموی جامعه مطرح‌شده و همچنین در آن بصیرت افزایی را مدنظر قرار داد.
دیده‌بان در نظر دارد این مسئله را در قالب کتاب‌شناسی‌های امنیتی مربوط به سرویس‌های جاسوسی غربی بالاخص آمریکا ارایه دهد.
در این گزارش به کتاب "ارزیابی عملیاتی در فعالیت‌های اطلاعاتی و ضداطلاعاتی" نوشته «آکادمی ملی» که در کشور آمریکا منتشر شده است می‌پردازیم.
در بخش اول این کتاب استیون کلین‌من مشاور سیاست‌های اطلاعاتی و امنیتی با اشاره به جایگاه جمع‌آوری از طریق عوامل انسانی بر نقش ارزیابی عملیاتی در پیش‌برد اهداف اطلاعاتی و مقابله با تهدیدات فرارو تاکید می‌کند. آنتونی ونی، رییس تحقیقات ضداطلاعات و خدمات کاربردی در دفتر فرماندهی آمریکا، به نیاز فوری نیروهای صحنه به ابزارهایی جهت ارزیابی منابع انسانی تاکید می‌کند و با اشاره به تجربیات جنگ عراق و افغانستان، ابزار و وسایلی که بتوان با آن‌ها صداقت افراد را و منابع را مورد ارزیابی قرار داد بسیار ضروری می‌داند چرا که این موضوع با جان انسان‌ها و جان سربازان آمریکایی در ارتباط است. این مطلب در حالی بیان می‌شود که در اصل موضوع اصلی حفظ جان سربازان است کما اینکه در طی حضور متجاوزان آمریکایی در عراق و افغانستان روزانه تعداد زیادی زن، کودک و افراد غیرنظامی و بی‌گناه کشته می‌شدند و هیچ یک از مقامات این کشور مستبد پاسخ‌گو نبودند و حتی صدایشان هم در نمی‌آمد. وی اشاره می‌کند که ابزار و وسایلی که ساخته می‌شود باید قابل کاربرد در صحنه عملیات باشد؛ مانند یک خودکار که از طریق آن بتوان صداقت فرد را ارزیابی کردو نه دستگاه‌های بزرگ که حمل آن سخت است.
در بخش دوم این کتاب تکنیک‌ها و ابزارهای متکی بر علوم رفتاری که در فعالیت‌های اطلاعاتی کاربرد دارد تشریح می‌شوند. یکی از این موارد ابزارهایی است که جهت شناسایی فریب به کار می‌رود. در این کارگاه دو ن.ع تکنولوژی تشریح می‌شود؛ تکنولوژی‌های مبتنی بر تن صدا و سیستم‌های تصویری ارزیابی اولیه صداقت.
فیلیپ روبین، تکنولوژی‌های مبتی بر تن صدا را تشریح کرده و عنوان می کند که این تکنولوژی‌ها مبتنی بر تجزیه و تحلیل تن صداست. وقتی یک فردی دروغ می‌گوید به صورت طبیعی دچار استرس می‌شود و این استرس باعث می‌گردد که تن صدای او تغییر کند. دستگاه‌های متکی بر تن صدا کمک می‌کنند تا از طریق بررسی تن صدا نسبت به ارزیابی گفتار افراد اقدام شود. در حال حاضر دستگاه‌های مختلفی جهت بررسی صدا وجود دارد که عبارت‌اند از: ارزیابی فشارهای روانی، تحلیل‌گر دیجیتالی تن صدا، تحلیل‌گر کامپیوتری تن صدا. روبین در ادامه اشاره می افزاید که ارزیابی عملکرد این تکنولوژی‌ها نشان می‌دهد که این ابزارها عملکرد خوبی نداشته‌اند هر چند که در برخی از حوزه‌های نظری بازجویی ممکن است عملکرد مناسب‌تری از خود نشان داده باشند.
در قسمت بعدی دونالد کراپوهل دستیار ویژه آژانس دفاعی کاربرد تکنولوژی‌های سنجش اعتبار اولیه را از طریق سیستم نمایش تشریح می‌کند. این سیستم با هدف ارتقای تکنولوژی‌های مبتنی بر تن صدا ایجاد شده است با این تفاوت که از جمله ویژگی‌های آن سهولت در یادگیری توسط کاربران (سربازان) و قابل حمل بودن آن است. از جمله اهداف دیگر این تکنولوژی آن است که در این سیستم تلاش می‌شود که فریب کشف و شناسایی شود. شایان ذکر است این وسیله توسط آزمایشگاه فیزیک در دانشگاه جان هاپ کینز ساخت و توسعه پیدا کرده است و در سال 2006 به بازار عرضه شده است. این تنها یکی از چندین دستگاهی است که در این آزمایشگاه‌ها ساخته می‌شود و هدف بیشتر آن‌ها هم استفاده جهت جاسوسی از دیگر کشورها است برای نفوذ هر چه بیشتر و روزافزون استکبار جهانی در دنیا.
در قسمت بعدی این کتاب به تکنیک‌های پیش‌بینی خواهیم پرداخت.
